Kur ajo lindi 35 vjet më parë, babai i saj qau sepse dëshironte që fëmija i dytë të ishte djalë. Por gjatë gjithë jetës së saj, Arjeta Puca ka provuar çdo njeri që i ka thënë “Nuk mund ta bësh sepse je vajzë” se ajo mund të bëjë gjithçka. Madje edhe të nisim dhe drejtojmë një biznes në një fushë të dominuar nga burrat. Arjeta është themeluesja dhe administratori i Timak, një kompani e bazuar në Shqipëri, e fokusuar në prodhimin dhe konvertimin e automjeteve të ndryshme, si ambulanca, automjete ndihmëse/rrugore, pajisje për bashkitë, automjete për autostradat etj.
Çdo klient që viziton fabrikën e saj e ka të vështirë të besojë se ajo është themeluesja dhe truri pas Timak, dhe gjithmonë kërkojnë figurën mashkullore pas suksesit të saj. “Njëkohësisht, njerëzit gjithmonë më pyesin nëse kam një burrë, vëlla ose baba që bën punën, por unë e kam krijuar këtë duke nisur nga zeroja krejt vetë, pa asnjë mbështetje. Dua të jem një shembull i mirë për vajzat e tjera: nëse unë e kam bërë, ato mund ta bëjnë gjithashtu. Ata duhet të dinë se kanë potencialin për të realizuar gjithçka, edhe nëse nuk kanë mbështetje nga një figurë mashkullore.”
Dashuri dhe forcë
Arjeta, origjinale nga një qytet në veri të Shqipërisë, ka jetuar për 25 vjet jashtë shtetit me familjen e saj. Ajo ka mbaruar inxhinieri kompjuterike dhe ka filluar të punojë në biznesin familjar në Turqi që nga mosha 19 vjeçare. “Pas shkollës gjithmonë shkoja të punoja në biznesin e vogël familjar. Për shumë vite nuk shkoja as në pushime verore, por udhëtoja për punë në vende të ndryshme nga Kina në Kroaci. Doja të rritesha profesionalisht,” kujton Arjeta.
E mbushur me përvojë dhe besim, Arjeta Puca u kthye në Shqipëri pesë vjet më parë dhe nuk u largua më. Me dashuri për vendin e saj, ajo vendosi të hedhë themelet e kompanisë së saj. “Në fillim çdo gjë ishte e rrezikshme dhe frikësuese, u ndesha me shumë sfida dhe pengesa, sidomos gjatë pandemisë COVID-19, kur përjetova vitin më të keq të jetës sime,” thotë Arjeta. “Nuk e pranova dështimin. Isha e vendosur të arrija sukses kur të gjithë mendonin se po shkoj në falimentim.” Tani, kompania e saj është ndër kompanitë kryesore të makinerive dhe superstrukturave në vend, duke punësuar nga 8 deri në 25 punonjës, në varësi të projektit, dhe ofron shërbime dhe pajisje në mbarë botën, nga Ukraina deri në Kili dhe përtej.
Qëllime ambicioze
Qasja e Arjetës është që të kontribuojë në zhvillimin e vendit të saj dhe të mbështesë gratë në industri të dominuara nga burrat. “Nuk doja thjesht një kompani fitimprurëse, prandaj funksionoj sipas dy parimeve kryesore: të kontribuoj në zhvillimin e vendit tim dhe të krijoj mundësi për gratë dhe vajzat që të punojnë në mjedise që zakonisht janë të dominuara nga burrat. Dua të ndryshoj mentalitetin se vetëm burrat mund të punojnë me makina, makineri, ose industri të ngjashme. Gratë mund ta bëjnë po ashtu, është thjesht çështje njohurie dhe përvoje,” thekson Arjeta. Kjo është arsyeja pse Timak, i afrohet nga UN Women, ishte shumë e gatshme të nënshkruante Parimet e Fuqizimit të Grave, duke u angazhuar për fuqizimin e grave në vendin e punës dhe në komunitet.
Objektivi i saj afatgjatë është të nisë kompani të tjera në profile që ende drejtohen ose dominohen nga burrat dhe të punësojë kryesisht gra dhe vajza. “Dua që njerëzit të dinë se punuar në prodhim nuk është punë e burrave, punuar në ndërtim nuk është punë e burrave, punuar në inxhinieri nuk është punë e burrave dhe kështu me radhë. Dhe dua që vajzat të dinë se mund të përqendrohen në më shumë se disa fusha pune, ato kanë mundësi të pafundme pune.”
Deri tani, 22 kompani në Shqipëri kanë nënshkruar Parimet, të cilat janë një mjet kryesor për kompanitë për të realizuar dimensionet e barazisë së gjinisë të Agjendës 2030 dhe Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm (SDG-të).
Source: albania.unwomen.org
