Kur ajo lindi 35 vjet më parë, babai i saj qanë sepse dëshironte që fëmija i dytë të ishte djalë. Por gjatë gjithë jetës së saj, Arjeta Puca ka provuar kujtdo që i ka thënë “Nuk mund ta bësh këtë sepse je vajzë”, se ajo mund të bëjë gjithçka. Edhe të niset dhe të drejtojë një biznes në një fushë të dominuar nga meshkujt. Arjeta është themeluese dhe administratore e Timak, një kompani shqiptare e fokusuar në prodhimin dhe konvertimin e mjeteve të ndryshme, si ambulanca, mjete ndërtimi/rrugore speciale, pajisje bashkiake, mjete autostrada etj.

Çdo klient që viziton fabrikën e saj e ka të vështirë të besojë se ajo është themeluesja dhe truri pas Timak, dhe gjithmonë kërkojnë figurën mashkullore pas suksesit të saj. “Njerëzit gjithmonë më pyesin nëse kam një burrë, vëlla apo baba që e bën punën, por unë e kam krijuar këtë duke nisur nga zero, vetëm dhe pa asnjë mbështetje. Dua të jem një shembull i mirë për vajzat e tjera: nëse unë e bëra, ato mund ta bëjnë gjithashtu. Duhet të dinë se kanë potencialin të arrijnë gjithçka, edhe nëse nuk kanë mbështetje nga një figurë mashkullore.”

Dashuri dhe forcë

Arjeta, e lindur në një qytet në veri të Shqipërisë, ka jetuar për 25 vjet jashtë shtetit me familjen e saj. Ajo ka mbaruar inxhinieri kompjuterike dhe ka filluar të punojë në biznesin familjar në Turqi që nga mosha 19 vjeçare. “Pas shkollës, gjithmonë shkoja të punoja në biznesin e vogël të familjes. Për shumë vite nuk kam shkuar as në pushime verore, por kam udhëtuar për punë në shtete të ndryshme, nga Kina në Kroaci. Dëshiroja të rritesha profesionalisht,” kujton Arjeta.

Plot me eksperiencë dhe besim, Arjeta Puca u kthye në Shqipëri pesë vjet më parë dhe nuk është larguar më. Me dashuri për vendin e saj, ajo vendosi të mbjellë rrënjët e kompanisë së saj. “Fillimisht gjithçka ishte e rrezikshme dhe frikësuese, hasja në shumë sfida dhe pengesa, veçanërisht gjatë pandemisë së COVID-19, kur përjetova vitin më të keq të jetës sime”, thotë Arjeta. “Nuk e pranova dështimin. Ishte e vendosur të kisha sukses kur të gjithë mendonin se po falimentoja”. Tani, kompania e saj është ndër kompanitë udhëhuese të makinerive dhe superstrukturave në vend, duke punësuar nga 8 deri në 25 punonjës, në varësi të projektit, dhe ofron shërbime dhe pajisje në mbarë botën, nga Ukraina në Kil dhe më gjerë.

Qëllime ambicioze

Qasja e Arjetës është të kontribuoni në zhvillimin e vendit të saj dhe të mbështesë gratë në industrinë të dominuar nga meshkujt. “Nuk doja vetëm një kompani për fitim, prandaj veproj sipas dy parimeve kryesore: të kontribuoj në zhvillimin e vendit tim dhe të krijoj mundësi për gratë dhe vajzat që të punojnë në mjedise që zakonisht janë të dominuara nga meshkujt. Dua të ndryshoj mentalitetin që vetëm burrat mund të punojnë me makina, makineri ose industri të ngjashme. Gratë mund ta bëjnë gjithashtu, është vetëm çështje njohurie dhe eksperience,” thekson Arjeta. Për këtë arsye, Timak, e cila u afrua nga UN Women, ishte shumë e gatshme të nënshkruante Parimet e Fuqizimit të Grave duke u angazhuar për fuqizimin e grave në vendin e punës dhe në komunitet.

Objektivi i saj afatgjatë është të krijojë kompani të tjera në profile që ende drejtohen nga ose janë të dominuara nga burra dhe të punësojnë kryesisht gra dhe vajza. “Dua që njerëzit të dinë se punimi në prodhim nuk është punë e burrave, puna në ndërtim nuk është punë e burrave, inxhinieria nuk është punë e burrave dhe kështu me radhë. Dhe dua që vajzat të dinë se mund të përqendrohen në më shumë se disa fusha pune, ato kanë mundësi të pafundme pune.”

Derimë tani, 22 kompani në Shqipëri kanë nënshkruar Parimet, të cilat janë një mjet kryesor për kompanitë që të realizojnë dimensionet e barazisë gjinore të Agjendës 2030 dhe Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm (SDGs).

Burimi: albania.unwomen.org